قرقی
نام قرقی جسارت و شکار را به یاد ما میآورد. نام قرقی برای بسیاری مساوی است با سرعت! و بسیاری از افراد از آن به شکارچی حرفهای کبوترها یاد میکنند. با ما همراه باشید تا ببینیم آیا قرقی میتواند پرندههایی به بزرگی کبوتر را شکار کند؟
نام علمی: Accipiter nisus
نام انگلیسی: Eurasian Sparrowhawk
خانواده: قوش ها
راسته: عقاب شکلان
ویژگیهای ظاهری:
قوشی کوچکجثه با بدنی لاغر، بالهای کوتاه و گرد، دم بلند با انتهای مستطیلی و پاهای دراز به رنگ زرد است. نر و ماده متفاوت (ماده خیلی بزرگتر) و فاقد تغییرات فصلی هستند.
در پرنده نر بالغ روتنه خاکستری تیره، گونهها خرمایی و گلو رنگپریده است و لکه سفیدی در پس گردن دارد. زیرتنه و پوش پرهای زیر بالها مخلوطی از رنگهای نارنجی مایل به قرمز و سفید همراه با نوارهای عرضی منقطع باریک و نزدیک به هم و شاهپرهای پرواز در سطح زیر بالها خط دار است. دمباریک و بلند به رنگ خاکستری با چهارتا پنج نوار عرضی تیره دیده میشود.
پرنده ماده بالغ با روتنه قهوهای تیره یا قهوهای خاکستری و نوار ابرویی سفید با امتدادی تا پس سردیده میشود. زیرتنه سفید همراه با نوارهای عرضی منقطع باریک و نزدیک به هم و شاهپرهای پروازی خط دار در سطح زیر بالها دارد. دم در پرنده ماده بلندتر از نر است. پرنده نابالغ شبیه به ماده ولی روتنه قهوهای مایل به قرمز کمرنگ است و زیرتنه با خالها و نوارهای عرضی کوتاهتر و نامنظمتر قابلتفکیک است.
تولیدمثل:
جوجه آوری از اواسط فروردین و با تشکیل دوباره قلمروهای سنتی در درختزارها آغاز میشود. تک همسرِ است و آشیانهاش کپهای مسطح از شاخههای کوچک خشک و برگدار است که روی درختان بنا میشود. گاهی نیز آشیانه خود را روی آشیانه قدیمی پرندگان دیگرمی سازد.
بهطورمعمول 4 تا 5 و گاهی 2 تا 7 تخم نیمه بیضی کوتاه، به رنگ سفید مایل به آبی به ابعاد 31.8× 39.8 میلیمترمی گذارد. تفریخ تخمها 32 تا 35 روز طول میکشد. بدن جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک ، تا حد زیادی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند، در حدود 32 روزگی آشیانه را ترک میکنند. ولی همچنان تا حدود 27 روز پس آن توسط والدین مراقبت و تغذیه میشوند.
تغذیه:
بهطور عمده از پرندگان کوچکجثه تغذیه میکند. برای شکار در ارتفاع کم در حاشیه پرچینها، فضاهای باز درون جنگل، حاشیه رودخانهها و در بین درختچهها بهسرعت پرواز کرده و طعمه خود را با تعقیب روی زمین یا هوا میگیرد. پرنده ماده به خاطر داشتن جثهای بزرگتر توانایی شکار پرندگانی مانند کبوتر هم دارا است.
ویژگیهای زیستی:
جنگلها، درختزارها، پارکهای شهری و نواحی مسطح باز را ترجیح میدهد. بهاستثنای دوره جوجه آوری پرندهای منزوی است. پروازی با بال زدنهای به نسبت سریع و پیوسته همراه بال باز رویهای کوتاه دارد و با بالهایی مسطح و اندکی مایل به جلو و دم جمع شده در دایرههایی با شعاع کوچک بال باز روی میکند.
پراکنش و فراوانی:
در جنگلهای خزری و در نواحی کوهستانی کشور جوجه آوری میکند و زمستان بهاستثنای نواحی جنوب شرقی کشور در همهجا دیده میشود.